Cả Tây và Đông y đều xem quế là dược liệu quý. Đặc biệt trong Đông y, quế là 1 trong 4 vị thuốc quý là: Sâm, nhung, quế, phụ.
Tác dụng của quế
ThS.BS Nguyễn Quang Dương – Khoa Nội tổng hợp Bệnh viện Tuệ Tĩnh cho biết quế là nguồn cung cấp các khoáng chất như kali, magie, kẽm, mangan, sắt, canxi. Bên cạnh đó, quế còn chứa vitamin A, acid pantothenic và pyridoxine, chất xơ và chất chống oxy hoá.
Nhờ vậy mà quế giúp giảm chứng khó tiêu, đầy hơi và buồn nôn. Chất xơ trong quế có thể trợ giúp cho những người bị hội chứng ruột kích thích. Gần đây, các nhà khoa học đang quan tâm đến giá trị hữu ích của quế trong việc điều trị các hội chứng chuyển hoá,…
Trong y học cổ truyền, quế có vị cay hơi ngọt, tính ấm, vào hai kinh can, thận. Các vị thuốc từ quế quan trọng là nhục quế, quế chi và quế tâm.
Nhục quế vị cay ngọt, tính nhiệt, có tác dụng bổ mệnh môn hoả, trừ hàn, ôn tỳ, chỉ thống, làm ấm khí huyết. Có thể dùng để hồi dương trong các trường hợp thận dương hư nhược, chân tay lạnh giá, co quắt. Trừ hàn chỉ thống, thông kinh hoạt lạc: Dùng cho người đau bụng dữ dội do hàn nhập lý, tiết tả, nôn mửa.
Nhục quế ấm thận hành thuỷ: Dùng cho trường hợp dương khí hư nhược, phù thũng, tiểu tiện khó khăn, nhất phù nặng bàn chân.
Món ăn bài thuốc có nhục quế
Cháo thục địa nhục quế
3g nhục quế (tán bột mịn), 10g thục địa, 60-80g gạo tẻ đem nấu thành cháo loãng. Cháo được thì cho một ít lá hẹ và chút muối gia vị vào. Món cháo này tốt cho người đái tháo đường, di niệu, u xơ tiền liệt tuyến.
Cháo nhục quế đậu đỏ
10g bột nhục quế, 30g đậu đỏ nhỏ hạt, 60-80g gạo tẻ nấu thành cháo. Món cháo này thích hợp cho nam giới u xơ tuyến tiền liệt. Mỗi ngày ăn 1 lần, đợt dùng 10 ngày.
Cháo dâm dương hoắc nhục quế
30g dâm dương hoắc, 10g nhục quế, 50-80g gạo tẻ. Dược liệu đem sắc lấy nước rồi dùng nước này nấu với gạo thành cháo, ăn vào buổi sáng và chiều tối khi đói. Món cháo này dùng tốt cho người suy tuyến giáp.
Cháo nhục quế hạt hẹ
20g nhục quế (đập dập), 10g hạt hẹ, 60g gạo tẻ nấu cháo. Khi ăn cho thêm đường. Mỗi ngày nấu 1 lần chia 2 bữa sáng và tối. Nên ăn khi cháo còn ấm, mỗi đợt dùng 5-7 ngày. Thích hợp với phụ nữ bế kinh do hàn thấp, kinh bụng đau, người thể hư nhược.
Bò kho cam thảo nhục quế
500g thịt bò, 10g cam thảo, 12g nhục quế, 1 quả thảo quả. Thái thịt bò thành lát mỏng bỏ trong nồi nước đang sôi, cho muối, gia vị đại hồi, gừng lát và nhục quế, ít đường và ít dầu trộn sa lát, thêm nước canh thịt bò. Bạn đun nhỏ lửa trong 4-6 giờ cho đến khi cạn nước là được, bắc ra lấy bỏ bã thuốc, ăn vào các bữa ăn. Món này dùng tốt cho người suy nhược, thiểu dưỡng gây phù.
Gan gà hấp nhục quế
1 bộ gan gà thái lát, bột nhục quế 1g (rắc trộn và gan gà), đem hấp chín, thêm chút mắm gia vị. Dùng tốt cho trẻ em di niệu đái dầm.
Kiêng kỵ: Không dùng cho người âm hư hoả vượng, người có các tổn thương ở yết hầu, xuất huyết, phụ nữ có thai. Không dùng nhục quế với xích thạch chi, hành.
