Chỉ trong vài năm qua, Hàn Quốc đã gặt hái nhiều thành tích mang tính lịch sử trong các lĩnh vực văn hóa từ phim ảnh, xuất bản, âm nhạc…
Ngày 10.10, giải thưởng Nobel Văn học 2024 được trao cho nhà văn người Hàn Quốc Han Kang cho những tác phẩm “trực diện với những chấn thương lịch sử, phơi bày sự mong manh của cuộc sống con người”.
Những tác phẩm nổi tiếng của bà có thể kể đến “The Vegetarian”, “The White Book”, “Human Acts” và “Greek Lessons”.
Dù vậy, thành công của Han Kang không phải ngày một ngày hai. Những năm qua, ngành xuất bản Hàn Quốc ghi nhận nhiều thành tích quốc tế, trong đó Han Kang là cái tên đáng chú ý.
Năm 2016, “The Vegetarian” của Han Kang đoạt giải Sách quốc tế. Cuốn “I Do Not Bid Farewell” của bà từng đoạt giải Prix Medicis (Giải Medici của Pháp).
Theo số liệu thống kê về xuất khẩu bản quyền sách do Cơ quan Xúc tiến Công nghiệp Xuất bản Hàn Quốc (KPIPA) tổng hợp, xuất khẩu bản quyền sang các nước châu Á, đặc biệt là Trung Quốc, phát triển mạnh mẽ những năm qua.
Với giải thưởng danh giá này, Han Kang là tác giả người Hàn Quốc đầu tiên và là người phụ nữ thứ 18 thắng Nobel Văn học.
Giải Nobel Văn học đầu tiên đánh dấu cột mốc lịch sử của văn học Hàn Quốc nói riêng và nền văn hóa đại chúng của Hàn Quốc nói chung.
Trước đó, công nghiệp văn hóa của Hàn Quốc đã chứng kiến nhiều khoảnh khắc mang tính lịch sử, như “Ký sinh trùng” trở thành bộ phim không nói tiếng Anh đầu tiên thắng giải Phim hay nhất trong lịch sử 92 năm lễ trao giải Oscar; “Gangnam Style” là video đầu tiên đạt 1 tỉ lượt xem trên YouTube; BTS có bài hát không dùng tiếng Anh đầu tiên đạt hạng 1 Billboard Hot 100…
Đó là những thành tích cho thấy sự phát triển như vũ bão của công nghiệp văn hóa Hàn Quốc trong 2 thập kỉ qua.
Theo các chuyên gia của trường Quản trị Brussels (châu Âu), giải Phim hay nhất Oscar mở đường cho việc nâng sức mạnh mềm của Hàn Quốc lên một tầm cao mới, vượt ra khỏi một xu hướng văn hóa cho giới trẻ và đưa quốc gia này trở thành cường quốc văn hóa.
Nhà văn Han Kang trở thành người Hàn Quốc đầu tiên thắng Nobel Văn học. Ảnh: Nobel PrizeTrên thực tế, thành công của một tác phẩm nghệ thuật không chỉ dựa vào tầm nhìn của những nghệ sĩ thực hiện, mà còn phải kể đến chiến lược đằng sau.
Hàn Quốc đã sớm nhận thức và đánh giá cao vai trò của sức mạnh mềm đối với sức mạnh tổng hợp quốc gia, xây dựng sức mạnh mềm với tầm nhìn dài hạn.
Năm 1999, Luật cơ bản về thúc đẩy các ngành công nghiệp văn hóa được thông qua và hình thành tiền thân của Cơ quan nội dung sáng tạo Hàn Quốc để thúc đẩy, tạo điều kiện cho các ngành công nghiệp văn hóa.
Vào đầu những năm 2000, xứ kim chi gặt hái những quả ngọt đầu tiên khi làn sóng Hallyu lan tỏa khắp châu Á nhờ những nhóm nhạc đình đám và những thước phim tình cảm kinh điển.
Đến năm 2006, chính phủ Hàn Quốc đã coi Hallyu là một công cụ ngoại giao quốc gia. Sự bùng nổ của Kpop và phim ảnh giúp Hàn Quốc thành công trong việc xây dựng thương hiệu quốc gia, trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn của châu Á.
Theo Korea Times, sự thành công trong xuất khẩu văn hóa của Hàn Quốc là nhờ kết hợp các phương tiện truyền thông xã hội với các dịch vụ phát trực tuyến, phá vỡ rào cản về ngôn ngữ và biên giới văn hóa.
John Lie, một nhà xã hội học tại Đại học UC Berkeley (Mỹ) và là tác giả một cuốn sách về K-pop, đánh giá Hàn Quốc định hướng xuất khẩu văn hóa sau khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997, và có chủ đích thiết kế mọi thứ để công nghiệp hóa các ngành văn hóa.
Đến nay, khi nhắc đến nội dung “made in Korea” (đến từ Hàn Quốc), có vô vàn những hiện tượng khuynh đảo thế giới như Kpop, phim ảnh, ẩm thực, trang điểm và làm đẹp, truyện tranh mạng, thời trang, ngôn ngữ, văn học…
Như ông Park Hyun, giám đốc toàn cầu của hãng phim nổi tiếng Studio Dragon nhận định: “Hàn Quốc luôn có tham vọng với quyền lực mềm, với việc có tiếng nói trên thế giới. Sau “Ký sinh trùng”, chúng tôi nghĩ bây giờ chính là thời đại của mình”.
