Ngày 28-11, qua ứng dụng Air Visual theo dõi chất lượng không khí trên toàn thế giới cho thấy, chỉ số chất lượng không khí (AQI) của TP Hà Nội vào lúc 7 giờ sáng cùng ngày là 225 – ngưỡng rất xấu, có hại cho sức khỏe tất cả mọi người. Đặc biệt, với chỉ số AQI trên, TP Hà Nội đã xếp thứ 4 trong danh sách 100 thành phố ô nhiễm hàng đầu trên thế giới, chỉ sau New Delhi của Ấn Độ, Lahore và Karachi của Pakistan.
 |
| Thời tiết thay đổi và gia tăng các hoạt động giao thông khiến không khí tại Hà Nội bị ô nhiễm nghiêm trọng |
Trong khi đó, trên hệ thống quan trắc môi trường của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cho thấy, vào lúc 18 giờ cùng ngày, chỉ số AQI trên địa bàn TP Hà Nội đã được cải thiện khá nhiều. Tuy nhiên tại không ít khu vực trên địa bàn Thủ đô, chất lượng không khí vẫn ở mức kém (101-150) và mức xấu (151-200), như: Hà Đông, Bắc Từ Liêm, Hai Bà Trưng, Tây Hồ, Hoàn Kiếm… và chỉ có số ít điểm đo có chất lượng không khí ở mức trung bình (AQI từ 50-100) như: khu vực Trung Yên 3 (phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy) và UBND phường Hoàng Văn Thụ (quận Hoàng Mai).
 |
| Chỉ số chất lượng không khí tại Hà Nội vào chiều 28-11 đã được cải thiện nhưng vẫn ở mức xấu |
Theo cơ quan chức năng, hiện nay, Hà Nội và các tỉnh thành miền Bắc đang trải qua đợt ô nhiễm không khí kéo dài nhiều ngày, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người, nhất là người già, trẻ em và người mắc bệnh hô hấp. Nguyên nhân gây ô nhiễm được xác định do thời tiết thay đổi, khiến chất ô nhiễm không phát tán được lên cao mà tập trung sát mặt đất. Cùng với đó là các hoạt động về giao thông, công nghiệp, xây dựng và dân sinh (đốt rác, đốt rơm rạ) gia tăng. Dự kiến tới ngày 1-12 khi có một đợt không khí lạnh yếu tràn xuống, chất lượng không khí ở Hà Nội và miền Bắc mới được cải thiện.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng khuyến cáo, miền Bắc đang trong mùa ô nhiễm không khí nghiêm trọng nhất năm.
Theo báo cáo môi trường quốc gia về môi trường không khí, thời gian ô nhiễm nghiêm trọng nhất ở miền Bắc tập trung vào mùa đông (từ tháng 10 đến tháng 3 hàng năm) khi điều kiện thời tiết không thuận lợi khiến chất ô nhiễm không phát tán lên cao mà tập trung sát mặt đất.
Thời gian này, miền Bắc thường hứng chịu những đợt ô nhiễm kéo dài, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người, đặc biệt là người già, trẻ em, người mắc bệnh hô hấp.
Nguồn gây ô nhiễm không khí được xác định đến từ nguồn giao thông, công nghiệp, xây dựng và các hoạt động dân sinh như đốt rác, đốt rơm rạ.
Các nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ chặt chẽ giữa những ngày ô nhiễm không khí nghiêm trọng với số lượng bệnh nhân nhập viện vì bệnh hô hấp gia tăng tại các thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh.
Theo Nghiên cứu Gánh nặng Bệnh tật toàn cầu năm 2019 (IMHE, 2019), ô nhiễm không khí đứng thứ 5 trong các yếu tố nguy cơ hàng đầu gây tử vong và tàn tật ở Việt Nam, đứng sau các nguyên nhân như cao huyết áp, đường huyết, hút thuốc và chế độ ăn uống.
Các chuyên gia khuyến cáo, người dân cần thường xuyên theo dõi chất lượng không khí và có biện pháp bảo vệ sức khỏe phù hợp.
Bộ Y tế khuyến cáo
Những ngày ô nhiễm không khí nghiêm trọng người dân nên hạn chế ra khỏi nhà, vận động tập thể dục, lao động ngoài trời khi chất lượng không khí ở mức xấu. Khi ra đường nên sử dụng khẩu trang đảm bảo chất lượng và đeo khẩu trang đúng quy cách (đảm bảo kín, khít mặt).
Vệ sinh mũi, súc họng sáng tối bằng nước muối sinh lý, đặc biệt sau khi ra đường. Tra rửa mắt bằng nước muối sinh lý vào buổi tối trước khi đi ngủ.
Với người hút thuốc lá: nên bỏ hẳn hoặc hạn chế hút thuốc lá. Với người không hút thuốc lá nên tránh xa khói thuốc lá. Nên hạn chế mở cửa sổ, cửa ra vào thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng, đặc biệt các gia đình gần đường giao thông, gần khu vực ô nhiễm.
Thường xuyên vệ sinh phòng ở và nhà cửa, dọn dẹp thông thoáng môi trường sống. Hạn chế sử dụng hoặc thay thế sử dụng bếp than tổ ong, củi, rơm rạ bằng bếp điện, bếp từ hoặc bếp ga. Trồng cây xanh trong và quanh nhà giúp ngăn bụi và làm sạch không khí.
Đối với người có bệnh hô hấp, bệnh tâm phế mạn tính, bệnh tim mạch, suy dinh dưỡng, già yếu, Bộ Y tế khuyên thực hiện các biện pháp dự phòng trên nghiêm ngặt hơn. Ngoài ra cần hạn chế tối đa đi ra ngoài đặc biệt là vào thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng.
