Luật Đất đai 2024 chính thức có hiệu lực từ ngày 1.8.2024 được kỳ vọng sẽ có nhiều điểm mới giúp bảo vệ quyền lợi của người dân. Nhiều thông tin dự báo rằng, mức giá đền bù đất nông nghiệp khi Nhà nước thu hồi cũng sẽ tăng từ thời điểm này.
Theo đó, Luật Đất đai 2024 đã bỏ quy định về khung giá đất và đất sẽ được định giá theo nguyên tắc thị trường. Khi bỏ khung giá đất, mỗi địa phương sẽ tự quyết định bảng giá đất và điều chỉnh bảng giá mỗi năm một lần để phù hợp với giá đất thị trường (thay vì 5 năm/ lần và căn cứ vào giá đất tối thiểu – tối đa do Chính phủ ban hành như hiện nay).
Như vậy, bảng giá đất mới được quy định cần tiệm cận với giá đất thị trường mà giá đền bù được tính theo giá đất cụ thể. Nhiều thông tin gần đây cho rằng, quy định này sẽ kéo theo giá đền bù đất nông nghiệp tăng so với hiện nay.
Trao đổi với PV Báo Lao Động, Luật sư, Ths Phạm Thanh Tuấn (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho rằng, việc xác định giá các đất cụ thể dựa vào nhiều yếu tố pháp lý và kỹ thuật khác nhau. Vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 71/2024/NĐ-CP về xác định giá đất, trong đó có quy định với đất nông nghiệp, phương pháp xác định giá đất thực hiện thông qua phương pháp thu nhập (dựa trên giá trị thu nhập mà thửa đất mang lại).
“Đây không phải là quy định mới mà đã có từ các văn bản pháp lý trước đây từ Luật đất đai 2013 và văn bản hướng dẫn thi hành. Luật Đất đai 2024 không có quy định nào xác định tăng giá đất khi nhà nước thực hiện chính sách bồi thường tái định cư” – Ths Phạm Thanh Tuấn khẳng định.
Vị chuyên gia bất động sản này cho hay, vấn đề này nên nhìn nhận ở khía cạnh: Người dân bị thu hồi đất nông nghiệp sẽ có nhiều quyền và khả năng được lựa chọn hơn trước đây, được thêm một số khoản hỗ trợ so với Luật Đất đai 2013.
Trước đây, Luật Đất đai 2013 quy định người dân bị thu hồi bằng đất gì sẽ được bồi thường bằng loại đất có cùng mục đích hoặc bằng tiền. Hiện tại, Luật Đất đai 2024 quy định người dân bị thu hồi đất nông nghiệp mà đủ điều kiện được bồi thường mà có nhu cầu bồi thường bằng đất ở, nhà ở và địa phương có điều kiện về quỹ đất ở, nhà ở thì sẽ được bồi thường bằng đất/nhà ở tái định cư.
Như vậy, hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất nông nghiệp có thể được bồi thường bằng đất ở/nhà ở nếu có nhu cầu và quỹ đất địa phương cho phép. Mặt khác. Ngoài ra, theo Luật đất đai 2024 cũng quy định người bị thu hồi đất trong những trường hợp cụ thể có thể sẽ được hưởng thêm một số khoản chi phí như: Chi phí hỗ trợ di dời vật nuôi; chi phí hỗ trợ tháo dỡ, di dời tài sản tạm gắn liền với đất.
“Người dân có đất nông nghiệp bị thu hồi sẽ có thêm một số hỗ trợ và có thể nhận được cơ chế bồi thường bằng loại đất khác. Đây là những chính sách hợp lý góp phần đẩy nhanh tiến độ thu hồi đất và dễ nhận được sự đồng thuận của người dân” – Ths Phạm Thanh Tuấn cho biết.
